Quyển sách của Brent Donnelly có tựa đề The Art of Currency Trading (tựa tiếng Việt: Khám phá Nghệ thuật giao dịch tiền tệ chuyên nghiệp). Anh ấy không đặt tên là Khoa học giao dịch tiền tệ, Giao dịch tiền tệ thực chiến hay Nghiên cứu về giao dịch tiền tệ hoặc Nguyên tắc giao dịch tiền tệ. Giao dịch tiền tệ là một nghệ thuật, giống như vẽ tranh hay chơi nhạc. Và các nhà giao dịch tiền tệ giỏi được xem như là một nghệ sĩ vậy.
Trong những năm gần đây, người ta đã cố gắng biến công việc giao dịch và đầu tư thành một môn khoa học với các nguyên tắc cụ thể. Những người khởi xướng quan điểm tài chính như một khoa học gọi đây là “Đầu tư dựa trên bằng chứng xác thực” (evidence-based investing). Khi tranh luận với những người theo quan điểm “Đầu tư dựa trên bằng chứng xác thực”, bạn sẽ bị chôn vùi trong hàng đống dữ liệu và biểu đồ. Tuy nhiên những thứ như dữ liệu hay biểu đồ đôi khi mâu thuẫn với diễn biến thị trường và vô hình trung khiến chúng trở nên vô dụng. Trên thực tế muốn tìm ra dữ liệu hay dẫn chứng để hỗ trợ cho kết luận của bản thân không hề khó. Những người theo quan điểm này có hẳn các hội nghị thảo luận về những thứ đó. Tôi thì không phải là người quá quan tâm về cách đầu tư dựa trên dẫn chứng.
Hoàn toàn không hề có định luật vật lý bất biến trong tài chính. Không có công thức e=mc nào cả. Cũng không có nguyên tắc toán học bất di bất dịch. Một kỹ thuật mà bạn được học có thể hiệu quả trong một thời gian nhất định, nhưng sau đó, nó không còn hiệu quả nữa. Thị trường nói chung là một vật thể luôn vận động, và bạn đang bước vào một cuộc chơi mà trong đó các quy tắc trò chơi liên tục thay đổi. Một môn khoa học không thể hoạt động dưới những điều kiện như thế này, trừ khi là môn khoa học thích nghi, điều đó có nghĩa là nó không thực sự là khoa học. Vì vậy, chúng tôi vẫn giữ nguyên quan điểm: giao dịch là một môn nghệ thuật.
Điều buồn cười là mặc dù những người làm việc ở Phố Wall (dân tài chính chuyên nghiệp – người dịch) đều được đào tạo cực kỳ bài bản từ các trường 5-Sao ở Hoa Kỳ (Ivy League schools – các cơ sở đào tạo có chất lượng cao), nhưng đối tượng có thể thành công trong một thời gian dài thường là những kiểu người có óc sáng tạo. Họ là những người không đồng thuận với các lề thói tư duy thông thường. Ngược lại, những kẻ có xu hướng suy nghĩ một chiều ít khi tồn tại lâu. Những người có kỹ năng và kiến thức uyên bác trên nhiều lĩnh vực khác nhau thường có tư duy khác biệt, đối tượng này cũng nằm trong nhóm sống sót ở Phố Wall. Khi xuất hiện một cơn sóng thần, thường là cứ sau vài năm, họ đều có thể thoát thân được. Điều này không phải là may mắn.
Tôi đã biết Brent từ khi cả hai còn là nhà giao dịch tại Lehman Brothers và chúng tôi có một vài điểm chung. Chúng tôi đều là những người sáng tạo, có hứng thú với việc viết lách và âm nhạc, cả hai đều có sự tò mò về thị trường tài chính vượt ra khỏi căn phòng nhỏ mà chúng tôi đang làm việc Brent đề cập trong quyển sách rằng trước năm 2008 anh ta là người duy nhất ở bàn giao dịch theo dõi những thứ như vàng và dầu. Cũng ở thời điểm đó, tôi là người duy nhất dán mắt vào thị trường phái sinh cổ phiếu trong khi lại là một chuyên gia về trái phiếu. Gần đây thì giao dịch chéo giữa các tài sản có vẻ phổ biến hơn lúc trước, và Brent rất giỏi trong lĩnh vực này, giỏi hơn bất kỳ ai mà tôi biết. Tuy nhiên, hầu hết mọi người đều cảm thấy hài lòng khi sống trong vùng an toàn của họ, hoàn toàn không biết gì về những gì đang diễn ra xung quanh cũng như không biết gì về những yếu tố vĩ mô đã và đang ảnh hưởng đến sản phẩm mà họ giao dịch.
Người ta cần quyển sách như thế này từ rất lâu rồi: một quyển sách đủ sâu sắc để phù hợp với các chuyên gia, nhưng đủ đơn giản để các nhà đầu tư cá nhân có thể áp dụng. Brent đã chia sẻ chân thật về kỹ thuật giao dịch của mình. Anh ấy không khẳng định rằng chúng luôn luôn hiệu quả và dành cho tất cả mọi người; chúng hiệu quả đối với anh ấy, một người đã
có 23 năm kinh nghiệm trong việc quản lý các bàn giao dịch. Mặc dù kết th ngân hàng và quỹ phòng họ không mây mặn mà với việc thuê nhân có kinh nghiệm trên 20 năm, nhưng điều mà nhiều người không nhận ra rằng kinh nghiệm mới là thứ dáng giá nhất trong lĩnh vực này. Người tá quan tâm hơn về những khoản lợi nhuận vượt trội, nhưng thay vào đó họ nên chú trọng đến lợi nhuận được điều chỉnh theo rủi ro. Brent có nói về điều này. Nếu mọi người đều hiểu biết về tỷ lệ Sharpe, thế giới sẽ trở nên tốt hơn rất nhiều.
Tôi vui mừng vì Brent dành một phần cho tài chính hành vi. Năm 2005, lần đầu tiên tôi bắt đầu tìm hiểu về tài chính hành vi, nhưng khái niệm này không phổ biến trên báo chí tại thời điểm đó. Chỉ có các bài báo học thuật của Daniel Kahneman và Amos Tversky. Kể từ đó, chúng tôi đã nghiên cứu sâu hơn, và bây giờ đang nỗ lực để hệ thống hóa mọi thứ và kiếm được lợi nhuận từ việc ứng dụng những thiên kiến nhận thức vào các chiến lược giao dịch có sự hỗ trợ từ máy tính. Nếu bạn không nghĩ đến những thứ này, bạn sẽ gặp bất lợi, thậm chí còn tệ hại hơn.
Tôi đã viết hai quyển sách: một quyển hồi ký và một quyển tiểu thuyết đời thường. Tôi chưa bao giờ khao khát viết một quyển sách về giao dịch. Quá khó! Ngay cả khi tôi tịnh tâm lại để hướng quá trình suy nghĩ của mình thành một hệ thống dựa trên các quy tắc, vẫn có nhiều trường hợp ngoại lệ đối với các quy tắc đó. Không có một phương pháp luận nào cả.
Đó là công việc giao dịch. Brent không cung cấp cho chúng ta các quy tắc theo kiểu chỉ là hướng dẫn mà đưa phương pháp thực chiến tốt nhất. Để gửi gắm toàn bộ kiến thức trong cuộc đời sự nghiệp của mình vào một quyển sách 100,000 từ là một thành tích đáng kinh ngạc. Có những quyển sách về giao dịch cổ phiếu, nhưng không được như thế. Có những quyển sách về các giao dịch hợp đồng quyền chọn, nhưng không được như thế Có những quyển sách về các giao dịch hợp đồng tương lai, nhưng cũng không được như thế. Tuy không đặt nặng tính học thuật, nhưng quyển sách này hàm chứa một lượng chất xám không hề nhỏ. Mục tiêu ở đây không phải là dạy bạn phải làm gì, mà dạy bạn phải suy nghĩ như thế nào. Tôi hy vọng quyển sách này sẽ trở thành tiêu chuẩn ngành cho công việc giao dịch tiền tệ. Và tôi nghĩ điều đó hoàn toàn có thể.
Mua sách: Khám phá nghệ thuật giao dịch tiền tệ chuyên nghiệp tại đây
